جمهوری اسلامی ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۵۷ با تکیه بر توان داخلی شروع به ساخت تجهیزات با روش مهندسی معکوس کرد و ادواتی مناسب با تهدیدات روز را به تولید انبوه رساند.

پس از این موضوع، نیاز نیرو‌های مسلح با حرکت پرشتاب تکنولوژی تغییر کرد و نیاز بود تا تجهیزاتی ساخته شود که این نیاز را برطرف کند؛ در نتیجه متخصصان دست بکار شدند تا با ترکیب دانش بومی و تکنولوژی روز دنیا سلاح‌های فوق مدرن ساخته شود، موضوعی که مولود بسیاری از تجهیزات فوق پیشرفته امروز ایران شد، سلاح‌هایی که برخی از آن‌ها اطلاع‌رسانی و برخی دیگر هنوز محرمانه مانده است.

در همین راستا سردار سرتیپ پاسدار قاسم تقی‌زاده جانشین وزیر دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح در گفت‌وگو با خبرنگارباشگاه خبرنگاران جوان با بیان این که اقدامات چند سال اخیر ما نشان داد که ایران اسلامی در لبه تکنولوژی دنیا قرار دارد، گفت: بنا به صلاحدید و برای غافل‌گیری دشمنان بسیاری از تجهیزات را رسانه‌ای نمی‌کنیم، اما هر آنچه که برای ارتقای بازدارندگی کشور لازم باشد را خواهیم ساخت تا اگر کشوری فکر تجاوز به ذهنش رسید بداند که در صورت اقدام بازنده خواهد بود.

این روند باعث شد تا جمهوری اسلامی ایران که روزی وارد فاز تولید انواع جنگنده‌ها، بالگردها، تانک‌ها و سایر تسلیحات نظامی شده بود امروز به دانش ساخت سلاحی دست پیدا کند که قادر است هر وسیله جاسوسی دشمنان را خارج از جو زمین رهگیری و منهدم کند، آن سلاح توپ لیزری است.

هزینه سهمگین آمریکا در تولید توپ لیزری

دهه ۱۹۵۰ بود که با اختراع پرتو‌های لیزری تحولی بزرگ در بخش‌های مختلف، چون علوم و صنایع به وجود آمد، به زبان ساده لیزر ابزاری است که نور را به صورت پرتو‌های موازی بسیار باریک و با طول موج مشخص ساطع می‌کند و از ماده‌ای جمع کننده یا فعال کننده نور تشکیل شده که درون محفظه تشدید نور قرار دارد، این ماده پرتو نور را که به وسیله یک منبع انرژی بیرونی تقویت می‌کند.

با اختراع تکنولوژی لیزری، صنعت نظامی دنیا هم دچار تحولات بزرگی شد و کار در این حوزه از اواخر دهه ۱۹۶۰ میلادی در نیروی هوایی آمریکا شروع شد که قصد داشت یک سامانه پدافند هوایی بسازد و نیرو‌های زمینی و دریایی این کشور هم در دهه ۱۹۷۰ در این زمینه انجام دادند که با هزینه سنگینی همراه بود و همه در مرحله پایانی آزمایش باقی ماند.

با این وجود در دهه ۸۰ میلادی و روی کار آمدن ریگان بحث ساخت سلاح‌های لیزری با کاربرد دفاعی و هجومی بیشتر شد و پیش نمونه‌هایی هم مانند هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ تولید شدند، اما بخاطر هزینه زیاد این پروژه در زمان رابرت گیتس وزیر دفاع اسبق آمریکا کنسل شد و امروز نمونه اولیه این هواپیما در گورستان هواپیما‌های آمریکایی در ایالت آریزونای خاک می‌خورد.

پس از ایالات متحده آمریکا، نوبت به شوروی رسید، همزمان با شروع فعالیت واشنگتن در دهه ۱۹۸۰ میلادی اتحاد جماهیر شوروی هم برای مقابله با موشک‌های کروز آمریکایی سرمایه گذاری بسیار سنگینی در بحث تولید سیستم‌های دفاع هوایی کوتاه برد لیزری برای دفاع از پایگاه‌های هوایی صرف کرد و به شکل محدودی از این سیستم‌ها در سازمان رزم ارتش شوروی بکار گرفته شد، اما پس فروپاشی شوروی این طرح‌ها به ظاهر متوقف شدند.

سلاح‌های لیزری کابرد‌های فراوانی دارد، اما در عین حال نقاط ضعفی هم در این سلاح‌ها وجود دارد، اولین و بزرگترین دشمنان سامانه‌های لیزری، شرایط بد جوی است، مه غلیظ و هوای شرجی، پوشش ابری، طوفان شن و یا دود مصنوعی به راحتی می‌تواند توان این پرتوی لیزری پرتاب شده را کاهش، منحرف و یا حتی به طور کامل در شرایطی که هوا بسیار نامناسب باشد پرتو را از بین ببرد.

مسئله بسیار مهم بعدی در مورد سلاح لیزری این است که در یک سناریو مربوط به توپ لیزری زمین پایه میزان انرژی در دسترس بسیار بیشتر از یک ناوشکن یا رزم ناو مستقر در روی آب است، اما با وجود این چرا ایران به سراغ ساخت چنین سلاحی رفته است.

توپ لیزری ایران، قاتل ماهواره جاسوسی آمریکا

متخصصان جمهوری اسلامی ایران پس ساخت تسلیحات پیشرفته‌ای، چون جنگنده صاعقه، آذرخش، کوثر یا تانک کرار و تجهیزات مدرن به سراغ ساخت توپ لیزری رفتند و توانستند این توپ را با هزنیه بسیار کمتری نسبت به سایر کشور‌ها بسازند و نام جمهوری اسلامی ایران را در زمره معدود کشور‌های دارای این تکنولوژی قرار دهند.

ساخت چنین سلاحی برای نخستین بار توسط امیر شاهرخ شهرام معاون وزیر دفاع و رئیس شرکت صنایع الکترونیک (صاایران) رسانه‌ای شد، معاون وزیر دفاع گفت: استفاده از لیزر در سامانه‌های توپخانه‌ای با دو هدف صورت می‌گیرد که می‌تواند به افزایش حجم آتش، تحرک و دقت کمک کند.

رئیس صاایران افزود: یکی از جا‌هایی که ما از لیزر الان هم استفاده می‌کنیم، برای آماده سازی سامانه‌های توپخانه‌ای و روانه‌سازی توپ و رادار است تا سامانه بتواند هدف را با دقت بالا ردگیری کرده و مورد اصابت قرار دهد.

او افزود: در موضوع کُشندگی نیز دستاورد‌های خوبی داشتیم که همه آن‌ها تولید داخل هستند. برای مثال در دنیا متداول است که پرنده‌های رادارگریز خود را از لایه‌های کامپوزیتی می‌سازند تا هم رادار گریز باشد، هم سبک باشد و هم به تداوم پرازی آن در هوا کمک کند. این بدنه کامپوزیتی در برابر لیزر‌های پرتوان آسیب‌پذیر است و ما با استفاده از این لیزر‌ها که در اختیار داریم می‌توانیم آن‌ها را منهدم کنیم.

امیر شهرام با بیان اینکه از این سامانه‌های لیزری در مناطق حساس و حیاتی کشور نیز استفاده می‌شود، گفت: امروز لبه تکنولوژی دنیا در حوزه لیزری در دستان متخصصان نیرو‌های مسلح ما قرار دارد.

با وجود این که اطلاعات زیادی از توپ لیزری ایران در دست نیست، اما با توجه به صحبت‌های امیر شهرام می‌توان این طور حدس زد که کشور ما به یک سیستم دفاعی کوتاه برد دست پیدا کرده است، دانشی که امروز بسیاری از کشور‌های پیشرفته، چون آمریکا، روسیه و آلمان هم به دنبال آن هستند.

اما در اخیتار داشتن چنین دانشی موجب ترس دشمنان شده است و باید هم این گونه باشد، چرا که با وجود چنین سلاحی در چارچوب برنامه دفاعی جمهوری اسلامی ایران هر کشوری که قصد جسارت یا حتی جاسوسی از ایران را داشته باشد شکست خواهد خورد مانند اتفاقی که برای ماهواره جاسوسی آمریکا رخ داد.

چندی پیش بود که برخی رسانه‌ها، چون سایت کریستین ساینس و روزنامه واشنگن اگزایماینر وابسته به سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا اعلام کردند ایران با سلاح لیزری، ماهواره‌های جاسوسی آمریکا را منهدم کرده است و مهندسان آمریکا در شوک هستند.

این سایت آمریکایی نوشت که ایران یک ماهواره جاسوسی سازمان سیا را که در نزدیک‌ترین مدار‌های دور زمین گردش می‌کرده توسط تکنولوژی خاصی مورد اصابت قرار داده، این سایت در مورد مشخصات ماهواره گفت که این ماهواره جاسوسی که ارتفاع ۱۵۰ کیلومتری از زمین با سرعت ۷ کیلومتر بر ثانیه در حال گذر از آسمان ایران بوده، توسط یک سلاح لیزر جامد با انرژی بالا مورد هدف قرار می‌گیرد و لنز جاسوسی قدرتمند آن که مجهز به ابزار Ccd بوده از کار می‌افتد.

ساخت چنین سلاحی نشان دهنده آن است که ایران به فناوری‌های بسیار پیشرفته‌ای در به دست گرفتن کنترل وسایل پرنده دست یافته و معلوم می‌کند متخصصان کشورمان با وجود مسیر طولانی که برای ساخت توپ‌های سنگین لیزری برای درگیری با اهداف در فواصل بالاتر دارند، اما حرکت بی‌صدای ایران در ساخت توپ لیزری برد کوتاه هم کمکی بسیار قوی و مهم برای سامانه‌های پدافندی موجود در کشورمان باشد.

مشخصا از آمریکا گرفته تا چین و روسیه و البته جمهوری اسلامی ایران مسیر طولانی برای رسیدن به سطوح بالاتر سلاح های لیزری مثل بحث توپ های سنگین لیزری برای درگیری با اهداف در فواصل بالاتر دارند اما به نظر می رسد در این بخش هم ایران با سکوت و چراغی خاموش توانسته تا خود را به جمع معدود کشورهایی با توان تکنولوژی بالا در این بخش برساند که می تواند مکمل بسیار قوی و مهمی برای سامانه های پدافندی موجود در کشورمان باشد.